پخش زنده
امروز: -
رئیس اسبق سازمان اسناد و کتابخانه ملی گفت: تقریظ رهبر انقلاب، نویسندگان مردم را به مطالعه ترغیب میکند و آمار امانت کتاب در کتابخانهها گواه این موضوع است؛ اما نکته مهم، کتابخوانی واقعی و تأثیر آن بر مخاطب است.

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز قزوین، مختارپور در برنامه گفت و گوی ویژه خبری شبکه قزوین گفت: زمانی که مقام معظم رهبری با دقت، کتابی را مورد توجه قرار میدهند، اهل فرهنگ، ادب، نویسندگان، جوانان و رسانهها علاقهمند میشوند که آن کتاب را مطالعه کنند تا دلیل جلب توجه ایشان و نکات مورد نظرشان را دریابند.
وی افزود: این امر طبیعتاً موجب اقبال به کتابها میشود. گزارشهایی از کتابخانههای عمومی کشور نشان میدهد که پس از انتشار یک تقریظ، تعداد امانتگیری اعضا از آن کتاب به طور چشمگیری افزایش مییابد.
رئیس اسبق سازمان اسناد و کتابخانه ملی خاطرنشان کرد: اگرچه ممکن است فروش کتاب تحت تاثیر قرار گیرد، اما همانطور که ایشان بارها تاکید کردهاند، منظور اصلی، کتابخوانی است، نه صرفاً کتابخریدن و نخواندن. گاهی عادت داریم کتابهای زیادی میخریم و قول میدهیم روزی بخوانیم، اما این اتفاق نمیافتد.
مختارپور افزود: این موضوع به نشر کتاب، نویسندگان و جریان کتاب و کتابخوانی در کشور کمک میکند، اما نباید جهت اصلی گم شود. همانطور که رهبری تاکید کردهاند، باید بررسی شود که چند نفر کتاب را خوانده و یادداشت برداشتهاند و چه تاثیری بر خواننده گذاشته است.
مختارپور گفت: مقام معظم رهبری از دوران جوانی عادت داشتهاند که حاشیهنویسی و یادداشتبرداری در کتابها داشته باشند. اما تقریظهایی که امروز به عنوان یک جریان مهم شناخته میشوند، به دو دوره تقسیم میشوند.
وی افزود: دوره اول، از اواخر جنگ تحمیلی آغاز شد که ایشان نظرات خود را در حاشیه کتابهای دفاع مقدس مینوشتند و برای حوزه هنری ارسال میکردند. این نظرات عمدتاً ستایشآمیز بودند، اما گاهی نکات انتقادی نیز در آنها وجود داشت و به صورت عمومی منتشر نمیشدند.
رئیس اسبق سازمان اسناد و کتابخانه ملی اضافه کرد: دوره دوم، پس از پایان جنگ تحمیلی و بر اساس تحلیلی که رهبر انقلاب در سخنرانیهای مختلف بیان کردند، آغاز شد.
مختارپور افزود: ایشان با تاکید بر اینکه برای ملت ما حفظ، ثبت و انتشار خاطرات، اسناد و ادبیات دفاع مقدس یک ضرورت استراتژیک است و از طرف مقابل، سعی دشمن در فراموش کردن این مقطع مهم حماسی در مردم ما است، شروع به نگارش تقریظهایی کردند که پس از نگارش، به صورت عمومی منتشر میشوند. این دوره از انتهای سال نود آغاز شده و هدف آن، برجستهسازی و ترویج آثار ارزشمند مرتبط با دفاع مقدس است.
تقریظهای رهبری، تلاشی برای تقویت رابطه ملت با کتاب و ثبت گنجینه دفاع مقدس
رئیس اسبق سازمان اسناد و کتابخانه ملی با اشاره به اینکه تاکنون حدود ۸۰ تقریظ از مقام معظم رهبری منتشر شده است، اظهار داشت: با مطالعه این تقریظها میتوان یک تقسیمبندی موضوعی انجام داد.
وی گفت: یکی از هفت محور اصلی در این تقریظها این است که ایشان به عنوان یک خواننده، نظر خود را درباره کتاب ثبت میکنند، در برخی تقریظها، به قلم و توانایی نویسنده توجه و تاکید خاصی میشود و ایشان گاهی تصریح میکنند که کتاب باید ترویج شود، ترجمه شود و همه آن را بخوانند.
مختارپور افزود: همچنین موضوع کتاب برای ایشان قابل توجه بوده و به آن اشاره میکنند، ایشان به طور مکرر در دیدار با جوانان، بر اهمیت کتابخوانی و مطالعه تاریخ تاکید میکنند و گاهی با خواندن یک کتاب، موضوعی فراتر از آن برای ایشان مطرح میشود و همچنین با توجه به اهمیت حفظ و ثبت حماسههای دفاع مقدس برای ملت ایران، حجم قابل توجهی از تقریظها به کتابهای این حوزه اختصاص دارد.
مختارپور در ادامه افزود که ملت ایران به دلیل داشتن گنجینه عظیم فرهنگی و وجود نویسندگان بسیار خوب، باید رابطهاش را با کتاب بیشتر کند و جوانان باید به مطالعه تاریخ و آثار ارزشمند روی بیاورند.
پویشهای نشر الکترونیکی کتابهای تقریظشده، گامی مؤثر در دسترسپذیری و ترویج کتابخوانی
مختارپور گفت: برخی نهادها با برگزاری پویشهایی، کتابها را در قطعهای سبکتر و با قیمت پایینتر منتشر میکنند.
وی افزود: همچنین، ناشران با موافقت خود، نسخه الکترونیکی برخی از کتابهای تقریظشده را در اختیار علاقهمندان قرار دادهاند؛ اقدامی که هزینه کاغذ و چاپ را حذف کرده و دسترسی را تسهیل میبخشد.
نقد تکمیلی رهبری در تقریظها؛ برجسته کردن نقش همسران شهدا در نورالدین پسر ایران
رئیس اسبق سازمان اسناد و کتابخانه ملی گفت: در دوره اول، تقریظها به ناشران داده میشد و گاهی مواردی بود که قرار نبود منتشر شوند، اما بعدها منتشر گردیدند. با این حال، در دوره دوم، با توجه به هدف اصلی یعنی حفظ و تقویت، این زاویه دید دیگر مطرح نیست.
وی افزود: در همین دوره دوم نیز نکته ظریفی وجود دارد که میتوان آن را نوعی نقد تکمیلی دانست. ایشان در تقریظ خود بر کتاب “نورالدین پسر ایران”، که اولین کتاب از مجموعه دوران جدید بود و در ۳۰ بهمن ۱۳۹۰ رونمایی شد، به نقش صبوریها و فداکاریهای همسر نورالدین کمتر پرداخته شده است.
مختارپور توضیح داد: ایشان اشاره کردهاند که این زن، که ستون نانوشته کتاب محسوب میشود، نقش مهمی در تحمل سختیهای همسرش داشته است. نورالدین شخصیتی پرشور و دائماً در حال فعالیت و جهاد بوده، اما این همسر بوده که این شرایط را تحمل کرده است.
تهاجم فرهنگی دشمن شکست خورد؛ نسل جدید، راوی حماسههای دفاع مقدس و مدافعان حرم
مختارپور گفت: جریانهای مهمی مانند انقلاب اسلامی و دفاع مقدس نباید فراموش شوند و باید تقویت شوند تا دچار خطا نگردند. توجه و جهتگیری رهبر انقلاب در این موضوعات، برای جلوگیری از فراموشی نقاط قوت و تبدیل آنها به نقاط ضعف، بسیار حائز اهمیت است.
وی به تحلیلی از مقام معظم رهبری در تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۹۷ اشاره کرد که در آن بیان شده دشمن در تهاجم فرهنگی از ملت ایران شکست خورد. ایشان دلیل این شکست را اینگونه توضیح دادند که با وجود پایان جنگ، آغاز مانور تجمل، اختلافات سیاسی داخلی، ارتباط با غرب، ماهوارهها و شبکههای خارجی از دهه ۷۰، تهاجم فرهنگی آغاز شد. این تهاجم با این امید صورت گرفت که ۲۰ سال بعد، اثری از انقلاب اسلامی، امام خمینی و دفاع مقدس باقی نماند.
مختارپور افزود:، اما ۳۰ سال گذشت و جوانانی که نه انقلاب را دیده بودند و نه امام و نه دفاع مقدس را، مانند شهید حججیها، مجید بربریها، مجید قربانخانی و شهدای کتابهای اخیر تبریز، به دفاع از حرم رفتند. ایشان این را نشانهای از شکست دشمن دانستند.
وی خاطرنشان کرد: دفاع از حرم، از جهاتی سختتر از دفاع مقدس بود؛ چرا که در دفاع مقدس پشتیبانی جبهه وجود داشت، اما در دفاع از حرم، مبارزه با دشمنی خونخوار مانند داعش در کشوری دیگر و با سختیهای فراوان صورت گرفت.
مختارپور در ادامه به آماری جالب از انتشار کتابها اشاره کرد و گفت: به عنوان مثال، کتاب “معبد زیرزمینی” درباره شهید غلامحسین رعیتاقبالی، ۳۸ سال پس از شهادت ایشان در سال ۱۴۰۰ منتشر شده است. نویسنده این کتاب، خانم معصومه میرابوطالبی، متولد ۱۳۶۹ است. یا کتاب “حوض خون” که مربوط به سالهای ۵۹-۶۰ است، توسط خانم میلادی متولد ۱۳۶۹ در سال ۱۳۹۹ منتشر شده است. همچنین کتاب “آخرین فرصت” درباره شهید علی کسایی (شهادت ۱۳۶۴) توسط خانم سمیرا اکبری متولد ۱۳۶۸، ۴ سال پس از شهادت ایشان، نوشته شده است.
وی افزود: این آمار نشان میدهد که کشور ما توانسته نسل جدیدی از اهل فرهنگ و ادب را پرورش دهد که راوی حماسهسازیها و شهادتهای نسلهای گذشته هستند.
ضرورت معرفی گسترده کتابهای دفاع مقدس و آزادگان
رئیس اسبق سازمان اسناد و کتابخانه ملی گفت: نویسندگان این حوزه قطعاً شایسته تشویق هستند، اما نکتهای که باید به آن توجه کرد، این است که رسانههای عمومی و جمعی نباید به معرفی تنها کتابهایی که مورد تقریظ حضرت آقا قرار گرفتهاند، بسنده کنند.
وی به سخنان رهبر انقلاب در دیدار با ستاد کنگره سردار امدادگر در تاریخ ۲۲ اردیبهشت امسال اشاره کرد و افزود: ایشان فرمودند که هزاران کتاب خواندنی درباره شهدا داریم و باید نمونههایی را معرفی کرد.
مختارپور اظهار داشت: به عنوان مثال، با وجود انتشار ۷۳۰ کتاب درباره آزادگان، رسانهها باید کتابهایی مانند “پسر خاک” و دیگر آثار ارزشمند از نظر کیفیت قلم و محتوا را به طور گسترده معرفی کنند.
وی تاکید کرد: اگر این معرفیهای گسترده صورت گیرد، شاهد تاثیرگذاری بیشتر این آثار و انتقال بهتر حماسهها و ایثارگریها به نسلهای آینده خواهیم بود.